Translate

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

ΠΑΤΑΡΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ

Στείλετε στο leonidasorf@gmail.com ένα κομμάτι από κάθε νέα έκδοση σας και θα το αναρτώ .

Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2013

Οι διανοούμενοι και η ιστορία Κορνήλιου Καστοριάδη


 
 
"Ο θρυμματισμένος κόσμος" Κείμενο από το βιβλίο του  Κορνήλιου Καστοριάδη
 Που κυκλοφόρησε το 1999 από τις εκδόσεις Ύψιλον.
Το αντιγράφω χάριν των φίλων μας από το http://tvxs.gr/news/san-simera/kornilios-kastoriadis-oi-dianooymenoi-kai-i-istoria


 
Δημιουργία δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην (και ούτε συνήθως) «καλή» δημιουργία ή δημιουργία «θετικών αξιών». Το Άουσβιτς και το Γκουλάγκ εί­ναι δημιουργίες, το ίδιο όπως και ο Παρθενώνας ή τα Principia Mathematica. 'Ωστόσο, μεταξύ των δημιουργιών της ιστορίας μας, της ελληνοδυτικής ιστορίας, υπάρχει μία πού εμείς την αποτιμούμε θετικά και την υιοθετούμε. Είναι η θέση σε αμφισβήτηση, η κριτι­κή, ή απαίτηση τού λόγον διδόναι, προϋπόθεση συγχρόνως και της φιλοσοφίας και της πολιτικής. Πρόκειται για μια θεμελιώδη αν­θρώπινη τοποθέτηση — ουδόλως καθολική στην αφετηρία της — , ή όποια προϋποθέτει ότι δεν υπάρχει καμιά εξωανθρώπινη δικαιοδοσία, υπεύθυνη εν τελευταία αναλύσει για ό,τι συμβαίνει στην ιστορία, ότι δεν υπάρχει αληθινή αιτία της ιστορίας ή (μη ανθρώπινος) δημιουργός της ιστορίας- με άλλα λόγια, ότι ή ιστορία δεν έγινε από τον Θεό, από τη φύση ή από οποιουσδήποτε «νόμους». ’Ακριβώς γιατί δεν πίστευαν σε τέτοιους εξωιστορικούς καθορι­σμούς (πέραν του εσχάτου ορίου της Ανάγκης), κατόρθωσαν οι Έλληνες να δημιουργήσουν τη δημοκρατία και τη φιλοσοφία.
Επανυιοθετούμε, επαναβεβαιώνουμε, θέλουμε να επεκτείνουμε αυτήν τη δημιουργία. Βρισκόμαστε, και θέλουμε να βρισκόμαστε, μέσα σε μια παράδοση ριζικής κριτικής, γεγονός πού συνεπάγεται ότι βρισκόμαστε σε μια παράδοση ευθύνης (δεν μπορούμε να επιρρίψουμε το σφάλμα στον παντοδύναμο Θεό κλπ.) και σε μια παρά­δοση αυτοπεριορισμού (δεν μπορούμε να επικαλεστούμε καμία εξωϊστορική νόρμα ως γνώμονα του πράττει μας, το όποιο ωστόσο δεν μπορεί να στερείται γνώμονος). Κατά συνέπεια, έναντι αυτού πού υπάρχει ήδη, έναντι αυτού πού θα μπορεί ή θα πρέπει να γίνει, όπως και έναντι αυτού πού υπήρξε, τοποθετούμαστε ως δρώντες κριτικά. Μπορούμε να συμβάλλουμε έτσι, ώστε αυτό πού είναι να υπάρξει αλλιώς. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε αυτό πού υπήρξε, μπορούμε όμως να αλλάξουμε το βλέμμα επί τού υπάρξαντος —βλέμμα πού αποτελεί ουσιώδες συστατικό των παρουσών στάσεων (έστω και αν τις περισσότερες φορές αυτό συμβαίνει μη συνειδητά). Εν προκειμένω, δεν απονέμουμε, σε πρώτη προσέγγιση, κανένα φιλοσοφικό προνόμιο στην παρελθούσα και στην πα­ρούσα ιστορική πραγματικότητα.
Παρελθόν και παρόν δεν είναι τίποτε άλλο από μάζες ακατέργαστων γεγονότων (ή εμπειρικών υλικών), εκτός και αν τα έχουμε εκ νέου κριτικά εγγυηθεί. Σε μία δεύτερη προσέγγιση, εφόσον βρισκόμαστε εντεύθεν τού παρελθόν­τος αυτού, και μπόρεσε συνεπώς αυτό να εισέρθει στις προϋποθέ­σεις αυτού πού στοχαζόμαστε και αυτού πού είμαστε, αυτό το πα­ρελθόν προσλαμβάνει ένα είδος υπερβασιακής σπουδαιότητος, γιατί ή γνώση του αλλά και ή κριτική πού του ασκούμε, αποτελεί τμήμα του αυτοστοχασμού μας. Και τούτο, όχι μόνον επειδή καθιστά φανερή τη σχετικότητα τού παρελθόντος μέσω της γνώσης άλ­λων εποχών, αλλά και επειδή αφήνει να διαφανεί ή σχετικότητα της συγκεκριμένης ιστορίας μέσω τού στοχασμού πού αφορά σε άλλες ιστορίες, ιστορίες πού ήσαν πράγματι δυνατές, χωρίς όμως να έχουν πραγματοποιηθεί.
Διανοούμενος. Ουδέποτε συμπάθησα (ούτε αποδέχτηκα για λο­γαριασμό μου) αυτόν τον όρο, και για λόγους αισθητικούς, εξαιτίας της άθλιας και αμυντικής υπεροψίας πού αυτός ο όρος προϋ­ποθέτει, άλλα και για λόγους λογικούς· ποιος δεν είναι διανοούμε­νος; Δίχως να υπεισέλθω σε προβλήματα θεμελιώδους βιοψυχολογίας, αν με τον όρο διανοούμενος εννοούμε εκείνον πού εργάζεται σχεδόν αποκλειστικά με το μυαλό του και σχεδόν καθόλου με τα χέρια του, τότε αφήνουμε απέξω ανθρώπους, τούς όποιους θα θέ­λαμε προφανώς να συμπεριλάβουμε (γλύπτες και άλλες κατηγορίες καλλιτεχνών) και συμπεριλαμβάνουμε ανθρώπους, στους όποιους ασφαλώς δεν αποβλέπαμε (πληροφορικούς, τραπεζίτες, χρηματιστές κλπ.).
Δεν βλέπω γιατί ένας εξαίρετος αιγυπτιολόγος ή ένας μαθηματι­κός, πού αδιαφορούν για οτιδήποτε άλλο έξω από τον επιστημονι­κό τους κλάδο, θα μας ενδιέφεραν ιδιαίτερα. Ξεκινώντας απ’ αυτήν την παρατήρηση, θα πρότεινα να συμπεριλάβουμε, για τούς σκοπούς της παρούσας συζήτησης, όλους εκείνους πού, ανεξάρτητα από το επάγγελμά τους, επιχειρούν να υπερβούν τη σφαίρα της ειδίκευσής τους και ενδιαφέρονται ενεργά για ό,τι συμβαίνει στην κοινωνία. Αλλά αυτό είναι, και θα πρέπει να είναι, ό ορισμός τού δημοκρατικού πολίτη, οποιαδήποτε κι αν είναι ή απασχόλησή του. (Ας παρατηρήσουμε εδώ ότι ο ορισμός αυτός είναι το ακριβώς αντίθετο του ορισμού της δικαιοσύνης όπως τον έχει δώσει ο Πλά­των, να ασχολείται δηλαδή κανείς με τις υποθέσεις του και να μην ανακατεύεται με τα πάντα —πράγμα πού δεν πρέπει να μας εκπλήσσει, αφού ένας από τούς στόχους τού Πλάτωνος είναι να δεί­ξει ότι μία δημοκρατική κοινωνία δεν είναι δίκαιη).
Δεν θα προσπαθήσω εδώ να απαντήσω σ’ αυτό το πρόβλημα. Οι παρατηρήσεις μου θα έχουν να κάνουν με εκείνους πού δια του λόγου και της ρητής διατύπωσης γενικών ιδεών, επιχείρησαν ή επιχειρούν να ασκήσουν κάποιαν επιρροή στην εξέλιξη της κοινωνίας τους και στην πορεία της ιστορίας. Ο κατάλογός τους είναι τερά­στιος. Τα ερωτήματα πού θέτουν τα λεγόμενά τους και οι ενέργειές τους είναι απεριόριστα. Έτσι, θα περιοριστώ στη σύντομη συζήτηση τριών σημείων. Το πρώτο σημείο άφορα σε δύο διαφο­ρετικούς τύπους σχέσεως μεταξύ του στοχαστού και της πολιτικής κοινότητας, όπως παραδείγματος χάριν τις προβάλλει ή ριζική αντίθεση μεταξύ Σωκράτους, του φιλοσόφου εντός της πόλεως, και Πλάτωνος, τού φιλοσόφου πού θέλει να είναι υπεράνω της πόλεως. Το δεύτερο σημείο είναι σχετικό με την τάση πού κατέλαβε τούς φιλοσόφους, από κάποια συγκεκριμένη ιστορική φάση και μετά, να εκλογικεύσουν το πραγματικό, δηλαδή να το νομιμοποιήσουν. Στην εποχή της οποίας είδαμε το τέλος, γνωρίσαμε περιπτώσεις ιδιαιτέρως θλιβερές με τούς συνοδοιπόρους τού σταλινισμού, άλλα επίσης, με κάποιον «εμπειρικά» μεν διαφορετικό, άλλα φιλοσοφι­κά ισότιμο τρόπο, με τον Heidegger και τον ναζισμό. Θα καταλήξω μ’ ένα τρίτο σημείο: Με το ερώτημα πού θέτει ή σχέση της κριτικής και της θεώρησης του φιλοσόφου-πολίτη με το γεγονός ότι, σ’ ένα πρόταγμα αυτονομίας και δημοκρατίας, ή πηγή της δημιουργίας, ό κύριος θεματοφύλακας του θεσμίζοντος φαντασιακού, είναι ή με­γάλη πλειονότης των ανδρών και των γυναικών μιας κοινωνίας, και αυτοί πρέπει να γίνουν τα δρώντα υποκείμενα της ρητής πολιτικής.
Ο φιλόσοφος στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης αρχικής περιόδου, υπήρξε συγχρόνως και πολίτης. Γι’ αυτό ακριβώς εκλήθη αρκετές φορές να «νομοθετήσει», στην πόλη του ή σε κάποια άλλη πόλη. Ο Σόλων είναι το λαμπρότερο παράδειγμα. Αλλά και το 443 ακόμη, όταν οι Αθηναίοι δημιούργησαν στην ’Ιταλία μια πανελλήνια αποικία, τούς Θουρίους, από τον Πρωταγόρα ζή­τησαν να θέσει τούς νόμους. Ο τελευταίος αυτής της σειράς — ο τελευταίος μεγάλος εν πάση περιπτώσει— είναι ο Σωκράτης. Ο Σωκράτης είναι φιλόσοφος, άλλα είναι και πολίτης. Συζητεί με όλους τούς συμπολίτες του στην αγορά. Έχει οικογένεια και παιδιά. Συμμετέχει σε τρεις εκστρατείες. Αναλαμβάνει το ύπατο αξίωμα- είναι Επιστάτης των πρυτάνεων (Πρόεδρος της Δημοκρατίας για μία μέρα) ίσως στην πιο τραγική στιγμή της ιστορίας της αθηναϊκής δημοκρατίας, την ήμερα της δίκης των στρατηγών πού νίκησαν στις Αργινούσες. Τότε πού, προεδρεύοντας στην Εκκλησία του Δήμου, αντιμετώπισε θαρ­ραλέα το έξαλλο πλήθος και αρνήθηκε να αρχίσει παράνομα τη διαδικασία κατά των στρατηγών.
Όπως, λίγα χρόνια αργότερα, αρνήθηκε να υπακούσει στις διαταγές των Τριάκοντα και να συλλάβει παράνομα ένα πολίτη. Η δίκη και ή καταδίκη του είναι μια τραγωδία με την κυριολεκτική σημασία τού όρου, όπου θα ήταν ανόητο να ψάξουμε για αθώους και ένοχους. 'Οπωσδήποτε, ο Δή­μος τού 399 δεν είναι πια ο Δήμος του 6ου και τού 5ου αιώνα, και, οπωσδήποτε, ή πόλις θα μπορούσε να εξακολουθήσει να αποδέχεται τον Σωκράτη, όπως το είχε κάνει επί δεκαετίες. Άλλα πρέπει επίσης να κατανοήσουμε ότι ή πρακτική του Σωκράτη παραβιάζει κυριολεκτικά τα όρια του ανεκτού σε μία δημοκρατία. Η δημοκρατία είναι το καθεστώς πού θεμελιώνεται ρητά στη δόξα, στη γνώμη, στην αντιπαράθεση των γνωμών, στη διαμόρφωση μιας κοι­νής γνώμης. Η αναίρεση των γνωμών του άλλου είναι κάτι παρα­πάνω από επιτρεπτή και νόμιμη, είναι ή ίδια ή ανάσα της δημόσιας ζωής. Άλλα ο Σωκράτης δεν περιορίζεται στο να δείξει ότι ή α ή β δόξα είναι λανθασμένη (και δεν προτείνει την δική του δόξα στη θέση κάποιας άλλης).
Ο Σωκράτης δείχνει ότι όλες οι δόξες είναι λανθασμένες, ακόμη περισσότερο, ότι όσοι τις υπερασπίζονται δεν ξέρουν τι λένε. Όμως καμία κοινωνική ζωή και κανένα πολιτικό καθεστώς —και ή δημοκρατία λιγότερο από κάθε άλλο— δεν είναι δυνατά με βάση την υπόθεση ότι όλοι οι συμμετέχοντες ζουν σ’ ένα κόσμο ασυνάρτητων αντικατοπτρισμών, πράγμα πού ο Σωκράτης δείχνει διαρκώς. Βέβαια, ή πόλις θα μπορούσε να το ανεχτεί και αυτό ακόμη, το έκανε μάλιστα για μεγάλο διάστημα με τον Σωκρά­τη, όπως και με άλλους. Αλλά ο ίδιος ο Σωκράτης γνώριζε πολύ καλά ότι για την πρακτική του αυτή θα έπρεπε αργά ή γρήγορα να λογοδοτήσει. Δεν είχε ανάγκη να του προετοιμάσουν μιαν απολογία, λέει, γιατί πέρασε όλη του τη ζωή στοχαζόμενος την απολογία πού θα παρουσίαζε αν τού απευθύνετο κατηγορία. Και ό Σωκρά­της όχι μόνο αποδέχεται την απόφαση του δικαστηρίου πού αποτελείται από τούς συμπολίτες του, ό λόγος του στον Κρίτωνα, τον όποιο εκλαμβάνουμε τόσο συχνά ως ένα λόγο ηθικολογικό και ηθι­κοπλαστικό, αποτελεί μια εξαίρετη ανάπτυξη της θεμελιώδους Ελληνικής ιδέας της διαμόρφωσης του ατόμου από την πόλη του. Πό­λις άνδρα διδάσκει, έγραψε ο Σιμωνίδης. Ο Σωκράτης ξέρει ότι γεννήθηκε από την Αθήνα και ότι δεν θα μπορούσε να είχε γεννη­θεί πουθενά άλλου.
Είναι δύσκολο να σκεφθούμε ένα μαθητή πού πρόδωσε τόσο πο­λύ στην πράξη το πνεύμα του δασκάλου του, όσο ο Πλάτων. Ο Πλάτων αποσύρεται από την πόλη και ιδρύει στις πύλες της μια σχολή για επίλεκτους μαθητές. Δεν γνωρίζουμε καμία εκστρατεία στην όποια να έλαβε μέρος. Δεν γνωρίζουμε αν είχε οικογένεια. Στην πόλη πού τον έθρεψε και πού τον έκανε αυτό πού είναι δεν προσφέρει τίποτα από ό,τι κάθε πολίτης της οφείλει, ούτε στρατιω­τική θητεία, ούτε παιδιά, ούτε αποδοχή δημοσίων ευθυνών. Συκο­φαντεί την Αθήνα στον ύψιστο βαθμό. Χάρις στην τεράστια σκηνοθετική του ιδιοφυία, χάρις στη δεινότητά του ως ρήτορα, σοφι­στή και δημαγωγού, θα κατορθώσει να επιβάλει για τούς επερχόμενους αιώνες την ακόλουθη εικόνα: Οι πολιτικοί άνδρες των Αθηνών —Θεμιστοκλής, Περικλής— ήσαν δημαγωγοί, οι στοχα­στές της σοφιστές (με τη σημασία πού ό ίδιος επέβαλε), οι ποιητές της διαφθορείς της πόλεως, ο λαός της ένα χυδαίο κοπάδι αφημένο στα πάθη και τις ψευδαισθήσεις. Πλαστογραφεί ενσυνείδητα την ιστορία, είναι ό πρώτος επινοητής των σταλινικών μεθόδων σε αυτόν τον χώρο. ’Εάν γνωρίζαμε την ιστορία των Αθηνών μόνο από τον Πλάτωνα (Γ' των Νόμων), θα αγνοούσαμε τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, τη νίκη του Θεμιστοκλή και του ελεεινού αυτού δήμου των κωπηλατών. Θέλει να εγκαθιδρύσει μια πόλη εκτός χρόνου και ιστορίας, πού θα κυβερνάται όχι από τον λαό της, άλλα από τούς «φι­λοσόφους».
Αλλά είναι επίσης —και αντίθετα προς όλη την προη­γούμενη ελληνική πείρα, όπου οι φιλόσοφοι είχαν δείξει μια φρόνη­ση πραγματική, μια σωφροσύνη στην πράξη — ο πρώτος πού εγκαινίασε αυτή τη βασική μωρία, ή όποια έκτοτε, και τόσο συχνά, θα χα­ρακτηρίζει τούς φιλοσόφους και τούς διανοουμένους απέναντι στην πολιτική πραγματικότητα. Φιλοδοξεί να γίνει σύμβουλος του πρίγκι­πα, στην πραγματικότητα του τυράννου —φιλοδοξία των φιλοσό­φων και των διανοουμένων, πού δεν έπαυσε έκτοτε— και αποτυγχάνει αξιοθρήνητα, αφού αυτός ο φίνος ψυχολόγος και ό θαυμάσιος πορτρετίστας εκλαμβάνει τούς βλάκες για φωστήρες και τον τύραν­νο Διονύσιο των Συρακουσών για δυνάμει βασιλέα-φιλόσοφο, το ίδιο όπως είκοσι τρεις αιώνες αργότερα ο Heidegger θα εκλάβει τον Χίτλερ και τον ναζισμό ως τις ενσαρκώσεις του πνεύματος του γερμανικού λαού και της ιστορικής αντίστασης εναντίον της βασιλείας της τεχνικής. Ο Πλάτων είναι εκείνος πού εγκαινιάζει την εποχή των φιλοσόφων πού αποσπώνται από την πόλη, αλλά ταυτοχρόνως, κάτοχοι της αλήθειας, θέλουν να της απαγορεύσουν νόμους παραγνωρίζοντας τελείως την θεσμίζουσα δημιουργικότητα του λαού, και οι οποίοι φιλόσοφοι, αδύναμοι πολιτικά, έχουν ως ύψιστη φιλοδοξία τους να γίνουν σύμβουλοι τού πρίγκιπα.
Δεν αρχίζει όμως με τον Πλάτωνα, και δικαιολογημένα, αυτή ή άλ­λη αξιοθρήνητη πλευρά της δραστηριότητας των διανοουμένων απέναντι στην ιστορία, δηλαδή ή εκλογίκευση του πραγματικού, με άλλα λόγια ή νομιμοποίηση των υπαρχουσών εξουσιών. Ή λατρεία του τετελεσμένου γεγονότος είναι οπωσδήποτε άγνωστη και αδύνατη ως στάση πνευματική στην Ελλάδα. Πρέπει να κατεβούμε ως τούς Στωικούς για να αρχίσουμε να βρίσκουμε τέτοια σπέρματα. Είναι αδύνατο να συζητήσουμε εδώ και τώρα τις απαρχές αυτής της τάσης, πού προφανέστατα επανασυνδέεται, μέσω μιας τερά­στιας παράκαμψης, με τις αρχαϊκές και παραδοσιακές φάσεις της ανθρώπινης ιστορίας, για τις όποιες οι εκάστοτε υπάρχοντες θε­σμοί είναι ιεροί, και ή όποια κατορθώνει τον άθλο να θέσει τη φι­λοσοφία, από δημιουργίας της συστατικό στοιχείο της αμφισβήτησης της καθεστηκυίας τάξεως, στην υπηρεσία της διατήρησης αυτής της τάξεως. Ωστόσο είναι αδύνατο να μη δούμε τον Χριστιανι­σμό, από τις πρώτες μέρες του, ως τον ρητό δημιουργό των πνευ­ματικών, αισθηματικών, υπαρξιακών θέσεων, οι όποιες θα στηρί­ξουν επί δεκαοκτώ και πλέον αιώνες την καθαγίαση των υπαρχουσών εξουσιών. Το «απόδοτε τα Καίσαρος τω Καίσαρι» μόνο σε συνάρτηση με το «πάσα εξουσία εκ Θεού» μπορεί να ερμηνευθεί. Η αληθινή χριστιανική βασιλεία δεν είναι αυτού τού κόσμου και εξάλλου ή ιστορία αυτού του κόσμου, καθιστάμενη ιστορία της Σω­τηρίας, αυτομάτως καθαγιάζεται ως προς την ύπαρξή της και τον «προσανατολισμό» της, δηλαδή στο ουσιαστικό της «νόημα». Εκμεταλλευόμενος για τούς δικούς του σκοπούς το ελληνικό φιλοσοφι­κό οπλοστάσιο, ο Χριστιανισμός θα προσφέρει επί δεκαπέντε αιώ­νες τις απαραίτητες συνθήκες για την αποδοχή τού «πραγματικού» ως έχει, μέχρι πού ο Καρτέσιος θα φτάσει να πει: «προτιμάω να αλλάξω ο ίδιος παρά ν’ αλλάξω την τάξη του κόσμου», και προφα­νώς ως την κυριολεκτική αποθέωση της πραγματικότητας στο εγελιανό σύστημα («ό,τι είναι πραγματικό είναι ορθολογικό»).
Παρά τα φαινόμενα, στον ίδιο κόσμο, κόσμο ουσιαστικά θεολογικό, α- πολιτικό, α-κριτικό, ανήκουν και ό Nietzsche, πού διακηρύσσει «την αθωότητα του γίγνεσθαι», και ο Heidegger, πού παρουσιάζει την ιστορία ως Ereignis και Geschick, έλευση του είναι και δωρεά/ προορισμό του είναι και από το είναι. Πρέπει κάποτε να τελειώ­νουμε μ’ αυτό το εκκλησιαστικό, ακαδημαϊκό και λογοτεχνικό σέ­βας. Πρέπει τελικά να μιλήσουμε για τη σύφιλη αυτής της οικογέ­νειας, της οποίας προφανώς τα μισά μέλη πάσχουν από γενικευμένη παράλυση. Πρέπει να πιάσουμε από το αυτί τον θεολόγο, τον εγελιανό, τον νιτσεϊκό, τον χαϊντεγκεριανό, και να τούς οδηγήσου­με στα στρατόπεδα της Κόλυμα, του Άουσβιτς, στα ρωσικά ψυχια­τρεία, στις αίθουσες βασανιστηρίων της αργεντινής αστυνομίας, και να απαιτήσουμε να μας εξηγήσουν αιδώ και τώρα και δίχως υπεκφυγές το νόημα των εκφράσεων «πάσα εξουσία εκ Θεού», «ό,τι είναι πραγματικό είναι και ορθολογικό», «αθωότητα τού γί­γνεσθαι» ή «η ψυχή ισοδυναμεί με την παρουσία των πραγμά­των».
Αλλά το πιο φανταστικό αμάλγαμα παρουσιάζεται όταν ο διανοούμενος πετυχαίνει, ύψιστο κατόρθωμα, να συνδέσει την κριτική της πραγματικότητας με τη λατρεία της δύναμης και της εξουσίας. Αυτό το κατόρθωμα γίνεται στοιχειώδες από τη στιγμή πού κάπου εμφανίζεται μια «επαναστατική εξουσία». ’Από τη στιγμή εκείνη αρχίζει ή χρυσή εποχή των συνοδοιπόρων, πού μπόρεσαν να εξα­σφαλίσουν την πολυτέλεια μιας αντίθεσης φαινομενικά ανένδοτης εναντίον ενός τμήματος της πραγματικότητος, της πραγματικότητος «οίκοι», με την αποθέωση ενός άλλου τμήματος αυτής της ίδιας πραγματικότητες — εκεί κάτω, άλλου, στη Ρωσία, στην Κίνα, στην Κούβα, στην Αλγερία, στο Βιετνάμ ή και στην Αλβανία. Ελάχιστοι είναι, μέσα στα μεγάλα ονόματα της δυτικής ιντελιγκέντσιας, όσοι δεν έκαναν σε κάποια στιγμή μεταξύ τού 1920 και τού 1970, αυτήν «τη θυσία της συνείδησης», πότε — λιγότερο συχνά— με παιδαριώ­δη ευπιστία και άλλοτε —συχνότερα— με την πιο γελοία κατεργα­ριά. Ο Σαρτρ, βεβαιώνοντας απειλητικά: «Δεν μπορείτε να συζητά­τε τις πράξεις τού Στάλιν, εφόσον είναι ο μόνος πού κατέχει τις πληροφορίες πού τις δικαιολογούν», θα παραμείνει αναμφισβήτητα το πιο εύγλωττο δείγμα της αυτογελοιοποίησης τού διανοουμένου.
Απέναντι σ’ αυτό το όργιο της ευσεβούς διαστροφής και της εκτροπής της χρήσης του λογικού, πρέπει να διακηρύξουμε έντονα αυτό το προφανές, πού όμως παραμένει βαθιά παραχωμένο: Δεν υπάρχει κανένα προνόμιο της πραγματικότητος, ούτε φιλοσοφικό, ούτε κανονιστικό, το παρελθόν δεν αξίζει περισσότερο απ’ ό,τι το παρόν, και το παρόν δεν είναι μοντέλο, άλλα υλικό. Η παρελθούσα ιστορία του κόσμου δεν καθαγιάζεται και θα μπορούσε μάλλον να είχε καταδικαστεί στο πυρ το εξώτερον από το γεγονός ότι ή ιστορία αυτή έχει παραμερίσει άλλες ιστορίες όντως δυνατές. Οι ιστορίες αυτές έχουν ίση σημασία για το πνεύμα, ενδεχομένως με­γαλύτερη άξια για τις πρακτικές συμπεριφορές μας απ’ ό,τι η «πραγματική» ιστορία. Η  εφημερίδα μας δεν περιέχει, όπως πί­στευε ο Hegel, τη «ρεαλιστική πρωινή μας προσευχή», άλλα μάλ­λον την καθημερινή σουρεαλιστική μας φάρσα. Περισσότερο από ποτέ, ενδεχομένως σήμερα. Ότι κάτι εμφανίζεται το 1987, δημιουργεί εκ πρώτης όψεως και μέχρις αποδείξεως του εναντίου ένα ισχυρό τεκμήριο ότι αυτό το πράγμα ενσαρκώνει τη βλακεία, την ασχήμια, τη μοχθηρία και τη χυδαιότητα.
Αποκατάσταση, επανεγκαθίδρυση, επαναθέσμιση μιας αυθεντικής αποστολής του διανοουμένου στην ιστορία σημαίνει ασφαλώς, κατά πρώτον και κύριο λόγο, αποκατάσταση, επανεγκαθίδρυση, επαναθέσμιση της κριτικής του λειτουργίας. Ακριβώς διότι η ιστορία είναι πάντοτε, ταυτόχρονα, δημιουργία και καταστροφή, και η δη­μιουργία (όπως και η καταστροφή) άφορα το υψηλό εξίσου με το τερατώδες, για τον λόγο αυτό η διαύγαση και η κριτική αποτελούν καθήκον, περισσότερο παντός άλλου, εκείνου πού εξ επαγγέλματος και ως εκ της θέσεώς του μπορεί να αποστασιοποιηθεί από το καθημερινό και το πραγματικό: του διανοουμένου.
Εκείνου πού βρίσκεται σε απόσταση, όσο τούτο είναι δυνατόν, και από τον ίδιο τον εαυτό του. Και αυτό δεν παίρνει μόνο τη μορ­φή της «αντικειμενικότητας», αλλά και τη μορφή του διαρκούς αγώνος να υπερβεί την ειδίκευσή του, να κατορθώσει έτσι ώστε να τον άφορα πάντοτε ό,τι είναι σημαντικό για τούς ανθρώπους.
Αυτές οι στάσεις θα μπορούσαν να τείνουν βέβαια στον διαχω­ρισμό του υποκειμένου τους από τη μεγάλη μάζα των συγχρόνων τους. Αλλά υπάρχει διαχωρισμός και διαχωρισμός. Δεν θα βγούμε από τη διαστροφή πού έδωσε τον χαρακτήρα της στον ρόλο των διανοουμένων από τον Πλάτωνα και εφεξής, και για μία ακόμη φορά εδώ και εβδομήντα χρόνια, παρά μόνο αν ο διανοούμενος ξαναγίνει πραγματικά πολίτης. Πολίτης δεν είναι (δεν είναι αναγκαστικά) το «ενεργό κομματικό μέλος», αλλά κάποιος πού διεκδικεί ενεργά τη συμμετοχή του στη δημόσια ζωή και στα κοινά, στον ίδιο βαθμό με όλους τούς άλλους.
Κι εδώ προδήλως εμφανίζεται μια αντινομία, αντινομία πού δεν επιδέχεται θεωρητική λύση και πού μόνον ή φρόνησις μπορεί να μας επιτρέψει να υπερβούμε. Ο διανοούμενος πρέπει να θέλει τον εαυτό του πολίτη όπως κι οι άλλοι, και φιλοδοξεί να απηχεί, de iure, την παγκοσμιότητα και την αντικειμενικότητα. Δεν μπορεί να σταθεί σ’ αυτόν τον χώρο εάν δεν αναγνωρίσει τα όρια πού ή υποτιθέμενη αντικειμενικότητα και παγκοσμιότητά του επιτρέ­πουν. Οφείλει να αναγνωρίσει, και όχι σιωπηρά, ότι αυτό πού θέ­λει να ακουστεί είναι μια ακόμη δόξα, και όχι μια επιστήμη. Πρέ­πει κυρίως να αναγνωρίσει ότι ή ιστορία είναι ή περιοχή όπου εκδιπλώνεται η δημιουργικότητα όλων, ανδρών και γυναικών, λογίων και αναλφάβητων μιας ανθρωπότητας, όπου o ίδιος o διανοούμε­νος δεν είναι παρά ένα άτομο. Να είναι δημοκράτης και να μπορεί, αν το κρίνει έτσι, να πει στο λαό: κάνετε λάθος! —ιδού τι πρέ­πει ακόμη να απαιτούμε από τον διανοούμενο. Ο Σωκράτης μπόρεσε να το κάνει στη δίκη των Αργινουσών —η περίπτωση εμφα­νίζεται, εκ των ύστερων, προφανής, εκτός του ότι o ίδιος στηριζό­ταν σ’ έναν τυπικό κανόνα δικαίου. Τα πράγματα είναι συχνά πολύ πιο σκοτεινά. Κι εδώ, μόνο ή φρόνηση και το γούστο, η καλαισθη­σία, μπορούν να μaς επιτρέψουν να ξεχωρίσουμε την αναγνώριση της δημιουργικότητας τού λαού από την τυφλή λατρεία της «δύνα­μης των γεγονότων». Και δεν πρέπει να μάς εκπλήσσει το γεγονός ότι βρίσκουμε αυτόν τον όρο στο τέλος αυτών των παρατηρήσεων. Αρκούσε να διαβάσει κανείς πέντε γραμμές του Στάλιν για να κα­ταλάβει ότι η επανάσταση δεν μπορούσε να είναι αυτό το πράμα.

 

Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2013

Κ Α Τ Α Ρ Γ Η Σ Ι Σ (Γ. Σουρής για την οικονομική κρίση)

Κ Α Τ Α Ρ Γ Η Σ Ι Σ
 

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhx2wE-zRQgmQxF4PLIr68VgyQgDbZZzPbGOvIAE1rUP0OpmSYwG9mtNravWST6QR1cP_xEHbTYtAgGMopeIcY8J6zahCqv-3SnBJQMkXGzJLJ-5rw7qUFg_uin8i7gjfuTR4qiP81_X-cb/s400/images.jpg

 

Κάτι επίκαιρο........ από τον ΣΟΥΡΗ (1853-1919)

Κ Α Τ Α Ρ Γ Η Σ Ι Σ

Επειδή καιρούς το Έθνος δυστυχίας διατρέχει,
επειδή ελπίς καμία δεν υπάρχει κατ' αυτάς,
επειδή και το Ταμείον εις δαπάνας δεν αντέχει
καταργούμεν τας πρεσβείας και αυτούς τους πρεσβευτάς.
Διατάσσομεν αμέσως εις Αθήνας να' λθουν όλοι,
και αφήνομεν μονάχα τον εν Κωνσταντινοπόλει.

Επειδή ο κόσμος όλος από φόρους εφορτώθη,
επειδή δεν τους σηκώνει και η ράχη των Ελλήνων,
επειδή και ο Τρικούπης κι η πατρίς εχαντακώθη
με τους φόρους των ελαίων, των τσιγάρων και των οίνων,
κι επειδή εφυγαδεύθη εκ της τσέπης μας το χρήμα,
καταργούμεν τους εμμέσους και αμέσους παραχρήμα.

Επειδή στας θέσεις όλας απαιτούνται και προσόντα,
καταργούμεν και τας θέσεις τας μικράς και ανωτέρας,
και προστάζομεν καθέναν βουλευτήν αποτυχόντα,
να εργάζεται δι' όλης της νυκτός και της ημέρας,
δίχως καν λεπτό να παίρνει .... καταργούμε δε προσέτι
και το δίκαιον ακόμη και το ... άδικον ρουσφέτι.
Καταργούμεν Εφορίας, καταργούμεν Τελωνεία
καταργούμεν και Νομάρχας, καταργούμεν κι αστυνόμους,
καταργούμεν προς τοις άλλοις κάθε μια συγκοινωνία,
καταργούμεν τους στενούς μας και πλατείς σιδηροδρόμους,
καταργούμεν βουλεβάρτα, καταργούμεν και πλατείας
καταργούμεν και τας τόσας περιττάς δενδροφυτείας.

Καταργούμεν και τους Δήμους, καταργούμεν κι Επαρχεία,
καταργούμεν τα μεγάλα και μικρά ουροδοχεία,
και δημόσια προς τούτοις καταστήματα του Κράτους,
καταργούμεν και καμπόσους, δημοσίους αποπάτους.
Καταργούμεν τους συμβούλους, καταργούμεν τους Πρυτάνεις,
καταργούμεν κάθε είδος και διάταγμα δαπάνης.

Καταργούμεν τας μεγάλας και μικράς διοργανώσεις,
καταργούμεν τους στρατούς μας, καταργούμεν και τους στόλους,
καταργούμεν τας εκτάκτους των παρασκευών πιστώσεις,
και τους Γάλλους τους στρατάρχας και τους ιδικούς μας όλους.
Καταργούμεν ατμοβάρεις, καταργούμεν ναυαρχίδας,
καταργούμεν τας Παράλους και τας ατμοτελωνίδας.

Καταργούμεν τας δυνάμεις της ξηράς και της θαλάσσης,
καταργούμεν τας εντόκους και ατόκους πληρωμάς,
καταργούμεν τα ταμεία της Ελλάδος μας συμπάσης,
καταργούμεν δε και όλας τας εδώ οικοδομάς,
κι επιτρέπομεν μονάχα εις το Κράτος ένα σπίτι,
το λαμπρόν φρενοκομείον του Ζωρζή Δρομοκαΐτη.

Το αναρτώ όπως το έλαβα σήμερα από τον φίλο Τάκη Τσαπραλή


Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2013

Ιωνικόν (Κωνσταντίνου Καβάφη σε χειρόγραφο)


Ιωνικόν (Κωνσταντίνος Π.Καβάφης) KAVAFIS


Ιωνικόν

Γιατί τα σπάσαμε τ' αγάλματά των,
γιατί τους διώξαμε απ' τους ναούς των,
διόλου δεν πέθαναν γι' αυτό οι θεοί.
Ω γη της Ιωνίας, σένα αγαπούν ακόμη,
σένα η ψυχές των ενθυμούνται ακόμη.
Σαν ξημερώνει επάνω σου πρωί αυγουστιάτικο
την ατμοσφαίρα σου περνά σφρίγος απ' την ζωή των·
και κάποτ' αιθέρια εφηβική μορφή,
αόριστη, με διάβα γρήγορο,
επάνω από τους λόφους σου περνά.

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης (1911)

Πέμπτη 17 Οκτωβρίου 2013

Το ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΣ ΤΣΙΡΚΟ (του Ιάκωβου Καμπανέλλη)

Σε κείμενο παράλληλα με  ακουστικό ντοκουμέντο .
Εθνικόν είναι το αληθές . Mε αυτή την βεβαιότητα , αφιέρωσα πολύ χρόνο και κόπο για να μεταφέρω στους φίλους μου στο Πατάρι Λογοτεχνών  , σε μια άλλη μορφή το έργο «Το μεγάλο μας Τσίρκο» διότι τις διαχρονικές αλήθειες του , πρέπει να τις ΜΑΘΕΙ (και να τις ξέρει) ΚΑΘΕ ΕΛΛΗΝΑΣ  !

Σημειώσεις :
α) Καθώς θα διαβάζετε το κείμενο στο Πατάρι , ανοίξετε στην οθόνη σας  παράλληλα σε  άλλη καρτέλα , από εδώ« Το μεγάλο μας τσίρκο (ολόκληρο!!) - YouTube » για να παρακολουθείτε  και από το ηχητικό ντοκουμέντο την εξέλιξη του έργου . Αυτή θα είναι μια άλλη απόλαυση για εσάς που θα δικαιώσει τη δουλειά που έκανα .
 
β ) Θα έλεγα , αν αυτόματα δεν σας προκύψει , να μην το ακούσετε και μην το διαβάσετε το έργο μονορούφι. Εκτός αν  έχετε και θέλετε να διαθέσετε  μια ολόκληρη ώρα για  τον εαυτό σας  .
 

Το ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΣ ΤΣΙΡΚΟ  (του Ιάκωβου Καμπανέλλη)

Το θεατρικό έργο «Το μεγάλο μας τσίρκο» , σταθμός για το ελληνικό θέατρο, ανέβηκε στα χρόνια της δικτατορίας το καλοκαίρι του ’73 στο θέατρο “Αθήναιον”  Οι παραστάσεις του ήταν οι μαζικότερες πολιτικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας μέχρι το Πολυτεχνείο.

Στο έργο αυτό, μέσα από σατιρικά και δραματικά νούμερα και τραγούδια γινόταν μια αναδρομή στην ιστορία της Ελλάδας από την Τουρκοκρατία, τον Όθωνα και τους υπόλοιπους κυβερνήτες της ανεξάρτητης Ελλάδας ως την Μικρασιατική καταστροφή . Επεκτείνεται στον πόλεμο του ’40 και μέχρι την εποχή που γράφτηκε το έργο .  Η μουσική  ήταν του Σταύρου Ξαρχάκου και τα τραγούδια της παράστασης απέδιδαν ο Νίκος Ξυλούρης και τα μέλη του θιάσου.

Η παρουσίαση του εδώ σε μορφή κειμένων είναι στην ουσία απομαγνητοφώνηση του έργου από αυτό το ηχητικό ντοκουμέντο  εδώ « Το μεγάλο μας τσίρκο (ολόκληρο!!) - YouTube ». Οι κόκκινοι αριθμοί παραπέμπουν σε λεπτά  και δευτερόλεπτα  στο ηχητικό ντοκουμέντο  (π.χ 5,51 = στο 5΄και 51΄΄ της ηχογράφησης ακούγεται να τραγουδά ο Ξυλούρης το Άγιε μου Γιώργη καβαλάρη …. )

Σας συνιστώ να διαβάζεται το κείμενο παράλληλα με το άκουσμα του ηχογραφημένου έργου αφού και η φωνή του Νίκου Ξυλούρη δίνει ΑΛΛΗ πραγματικά αξία  στους στίχους .  

Από αυτό ( http://www.youtube.com/watch?v=2SO9EBSiSfU  ) το ακουστικό  ντοκουμέντο απομόνωνα  τις φράσεις που αναγράφω στην αρχή κάθε παραγράφου και με αναζήτησης στο Google έβρισκα και αντέγραφα  τους στίχους από όπου τους έβρισκα στο Google . (Κυρίως αντέγραψα τους περισσότερους από                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=8088 .  Όσα κομμάτια δεν βρήκα τα πληκτρολόγησα όπως  μου ακουγόταν  . Ζητώ συγγνώμη που σε κάθε περίπτωση δεν μπόρεσα να μνημονεύσω για άλλους την πηγή αλλά είμαι πρόθυμος να επανορθώσω για όποιον μου το ζητήσει .

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 

ΕΝΑΡΞΗ

 

0,00  ΕΝΑΡΞΙΣ (Μπαίνουν ο Ρωμιός και το Ρωμιάκι. Είναι ντυμένοι σαν παλιάτσοι.) ΡΩΜΙΟΣ : Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας. Επειδή η παράστασή μας ανατρέχει σε πολλά επεισόδια, εποχές, γεγονότα, η μικρή από δω και λόγου μου θα σας πληροφορούμε μέσες άκρες για το που βρισκόμαστε και γιατί.

0,26  Τώρα στο έργο μας:

 ΡΩΜΙΑΚΙ : Α, ναι, ναι, στο έργο μας, στο έργο μας. Το έργο μας κυρίες και κύριοι μόνον υπόθεση και πυροτεχνήματα δεν έχει. Κατά τα άλλα όμως έχει μουσική, χορό, τραγούδι, γιατί λέει είναι ένα έργο που αποφάσισε να το ρίξει όξω να ξεθυμάνει. ΡΩΜΙΟΣ : Θέλει να πει κυρίες και κύριοι ότι το έργο μας ήτο αδύνατο να τεθεί υπό περιορισμόν. Τι μας συμβαίνει όταν σκεφτόμαστε κάτι που δεν το χωράει ο νους μας ; Μας στρίβει ! ΡΩΜΙΑΚΙ : Μάλιστα. Τι κάνουμε όταν θέλουμε να πούμε κάτι και η κουβέντα μας δεν το χωράει ; Το στρίβουμε στο τραγούδι. Διότι το τραγούδι είναι μια κουβέντα που …τρελάθηκε. Κι όταν πάλι δεν μας φτάνει το τραγούδι τι κάνουμε ; το στρίβουμε στο χορό. Διότι ο χορός είναι ένα τραγούδι που ξανατρελάθηκε. ΡΩΜΙΟΣ : Πολλά λες ! ΡΩΜΙΑΚΙ : Καλώς !   0.58

1,00 Μια τελευταία διευκρίνιση κυρίες και κύριοι 

Είπαμε ότι το έργο μας είναι κωμωδία -Μια τελευταία διευκρίνηση κυρίες και κύριοι.

  Είπαμε ότι το έργο μας είναι κωμωδία αλλέ δεν είναι γιατί το λέμε εμείς ή γιατί έτσι γράφτηκε.

Είναι για έναν άλλο πολύ πιο σοβαρό και πολύ πιο έγκυρο λογο.
Το δηλώσαμε ως κωμωδία.

Το υποβάλαμε στην επιτροπή ελέγχου ως κωμωδία και ενεκρίθη ως κωμωδία δια τον αριθμό

εκατοενενήκονταπεντε απόφασις. Πέρα απο αύτο δεν θέλω να πω οτι βάση του νόμου τάδε είστε υποχρεωμένοι να γελάσετε.

Καθε αλλο !
Εγώ απλώς επισημαίνω το γεγονός οτι οποιαδήποτε ομοιότης της κωμωδίας μας με δράμα ειναι εντελώς συμπτωματική..
" 1,32

1,32 Κυρίες και κύριοι, νομίζω ότι μπορούμε να αρχίσουμε (μπαίνει ο χορός)

 

1,42  Χορός Καλήν εσπέραν αφεντάδες 

Καλήν εσπέραν αφεντάδες, καλώς ορίσατε κυράδες

Μέλισσες μάζεψαν τη γύρη, την φέρανε στο πανηγύρι

Οι μέλισσες ζυμώνουν μέλι, ήλιε μου φάε και μην σε μέλει

Τα φίδια φέραν το φαρμάκι, τα παλικάρια το μεράκι

Το μπρούσκο βράζει στο βαρέλι, ήλιε μου πιες και μη σε μέλει

 

Με όσα κι αν πω κι ότι κι αν δείτε, να μη μου παραξενευτείτε

Όσα χωράνε στην αλήθεια, δεν τα βαστάν τα παραμύθια

 

3,20 Κελαηδάνε οι γαϊδάροι και γκαρίζουν τα πουλιά

Βγάζει κρίνους η τσουκνίδα, σκόρδα η τριανταφυλλιά

Η πορτοκαλιά κρεμμύδια και καρπούζια η μηλιά

 

4,05  Θέλω να σ' έχω και να μ' έχεις, τα μυστικά μου να κατέχεις

Τα μάτια σου είναι ο ουρανός μου, και το τραγούδι σου ο καημός μου

Γαλάζια θάλασσα η ποδιά σου, άστρα στολίζουν τα μαλλιά σου

Ο Αυγερινός σαν πρωτοφέξει, ο ήλιος θα 'ρθει να σε κλέψει

Θα 'χει βιολιά για να χορέψεις και δώρα για να σε πλανέψει

 

5,09 Βόσκουν βάρκες στο λιβάδι, χορταριάζει ο ουρανός

Βγαίνει ο ήλιος απ' τη δύση, κακαρίζει ο Αυγερινός

και τ' αυγά κλωσάει ο λύκος, πού 'καμε ο πετεινός

 

5,51 Άγιε μου Γιώργη καβαλάρη έβγα ψηλά στο κεφαλάρι

βάλε και την αρματωσιά σου, καβάλα στ' άλογο και βιάσου

Το δράκο χτύπα να σκοτώσεις, την κοπελιά να 'λευτερώσεις

Η κοπελιά είναι δική σου κι είναι γλυκιά σαν το ψωμί σου

και δροσερή σαν το κρασί σου, η κοπελιά είναι δική σου 6,54

Ο θίασος άρχισε κιόλας να τραγουδά και ο συγγραφέας εξηγεί γιατί το έργο έχει τόσα πολλά τραγούδια και την σημασία τους στο έργο . Αξίζει να τον ακούσετε να διευκρινίζει ότι ( ……… Κανένα τραγούδι δεν παίζει μόνο ρόλο διακοσμητικό …………… )

8,05 Τα παλιά βάσανα μας τελειώσανε ήλθε ο Καποδίστριας – Πάει ο Καποδίστριας . Τώρα περιμένουμε τον Όθωνα – Α! τον Όθωνα ,ο Όθωνας  και η Αμαλία ……- Έτσι μπράβο να έχουμε και εμείς ένα δικό μας βασιλιά να μην περιμένουμε από τους ξένους βασιλιάδες … - Μόνοπου κι αυτόν Οι ξένοι μας τον διάλεξαν κι αυτόν , - Ξέρουν αυτοί έχουνε πείρα οι άνθρωποί !.... Κάτι ακούω ποπό κόσμος για την υποδοχή ….

8.56 Τρία καράβια φέρανε ξανθό κρασί στ’ Ανάπλι.
Καράβια δώστε μου ξανθό κρασί να ξεδιψάσω
φέρτε την κούπα τη χρυσή και τ’ αργυρό λαήνι
πίνω απ’ την κούπα την χρυσή και μέθυσεν η κούπα.
Απ’ το λαήνι ξεδιψώ, μεθά και το λαήνι
γνέφω του ήλιου για να πιει κι αυτός να ξεδιψάσει.

Πίνει κι ο ήλιος ο καλός, ζαλίζεται και πέφτει.
Πάω στο λιβάδι για χορό, χορεύει το λιβάδι
κι ένα πουλί, μικρό πουλί γλυκολαλεί και λέει:
Στη γης αδειάστε το κρασί και σπάστε το λαήνι,
να δροσιστεί κι η κλεφτουριά που ξάπλωσε στα χόρτα
χωρίς χεράκια για να πιει, πόδια για να χορέψει. 
(11,22)

Τώρα κυρίες και κύριοι ολίγα τινά περί λαιμητόμου ή Γκιλοτίνας , εφεύρεση από την εποχή της Γαλλικής επαναστάσεως κι είχε  μεγάλες δόξες . Έκοψε βασιλιάδες πρίγκιπές παπάδες και στο τέλος πολλούς από  τους ίδιους τους επαναστάτες ……………………………….. Όταν στην εποχή του Όθωνα πολλοί από τους παλαιούς πολεμιστές ξεσηκώθηκαν  στη Μάνη στη Μεσσηνία στη Ρούμελη και αλλού μας προσέφερε προθύμως τις υπηρεσίες της . Πείρε σβάρνα τα χωριά και έκοβε κεφάλια .... 12,00 …...Μουσική

Εξοχότατοι και εκλαμπρότατοι απεσταλμένοι εξ Αθηνών

13,06  Εξοχότατοι και εκλαμπρότατοι απεσταλμένοι εξ Αθηνών.

Εξ ονόματος των συγχωριανών μου και με δάκρυα βαθυτάτης …χαράς,

σας εύχομαι το καλώς ήρθατε. Είναι πτωχά τα λόγια για να εκφράσω

την ευγνωμοσύνην μας δια την τιμή οπού μας κάνατε

να μας φέρετε κι εδώ την ξακουστή…γκιλοτίνα !

Με τη γκιλοτίνα συγχωριανοί θα έχομεν από δω και μπρος …γλυκύτερον θάνατον ! 13,50

……………………………………….

13,51 Γκιλοτίνα

Μας την στείλανε οι ξένοι φίλοι που μας αγαπούν

Μας την στείλανε οι ξένοι φίλοι που μας αγαπούν
και δεν παύουνε με κάθε τρόπο να μας βοηθούν.
Μηχανές και εφευρέσεις για συλλήψεις και εκτελέσεις.

Κάνεις πρώτα το σταυρό σου, γονατίζεις στο σκαμνί,
βάζεις δώθε το λαιμό σου λευτερώνουν το σκοινί
και ώσπου να πεις πιπέρι το κεφάλι στο πανέρι.

Κόψανε πολλούς στη Μάνη και στου Βάλτου τα χωριά,
φωνακλάδες καπετάνιους πειναλέα κλεφτουριά,
μερδικό το σκυλολόι γύρευε απ' το αφεντολόι.

Και ξεχνάμε πως εκείνοι που 'ρθαν από τη Φραγκιά,
που 'ρθαν από το Φανάρι κι από τη Μολδοβλαχιά
και φοράνε ρεντικότες τρώνε πετεινούς και κότες.
ʼκου, βλέπε, σώπα, μάθε όποιος θέλει τα πολλά
χάνει ο δόλιος και τα λίγα που δεν τα 'βρισκε καλά.
Στο καμάρι το παιδί σου τέτοια να 'ναι η συμβουλή σου.

Τώρα πάνε για τ' Ανάπλι και για την Τροπολιτσά,
όπου βγήκανε αντάρτες και το ρίξαν στην κλεψιά.
Ζήτω η Ελευθερία. Ζήτω η Ελευθεριά. 
18.40

……    Παράλληλα ………………………………..

18,35  "Θα με ρωτήσετε γιατί γλυκύτερον θάνατον και όχι γλυκυτέραν ζωην.
Διότι συγχωριανοί είμαστε βεβαία Έλληνες, και οι Έλληνες αγαπάμε τη ζωή.
Αλλά είμαστε και Χριστιανοί, και σαν Έλληνες Χριστιανοί πρέπει να σκαφτόμαστε πως θα αποθάνομε και όχι πως θα ζήσομεν." 
19,11… 19,50

Τρίτη  Σεπτεμβρίου

20,04 - Δεν μου λες τι είναι η τρίτη  Σεπτεμβρίου - σιγά μην δεν ξέρω την οδός … -Γιατί την λέμε τρίτη  Σεπτεμβρίου ; τι έγινε τη Τρίτη του Σεπτέμβρη ;…….. - είναι κάτι σαν εθνική εορτή - όχι σαν!


20,43 Φίλοι κι αδέλφια, μανάδες, γέροι και παιδιά
στα παραθύρια βγείτε και θωρείτε
ποιοι περπατούν στα σκοτεινά και σεργιανούνε στα στενά
φίλοι κι αδέλφια, μανάδες, γέροι και παιδιά.
Γράφουν σημάδια, μηνύματα στο βασιλιά
σα δε φωνάξεις έβγα να το γράψεις
να μην σ’ ακούσουν τα σκυλιά βγάλε φωνή χωρίς μιλιά
σημάδια και μηνύματα στο βασιλιά.

Ήταν στρατιώτες, καπεταναίοι και λαϊκοί,
όρκο σταυρώσαν πάνω στο σπαθί τους
η λευτεριά να μην χαθεί, όρκο σταυρώσαν στο σπαθί
καπεταναίοι, στρατιώτες, λαϊκοί.
22,25 Κι όπου φοβάται φωνή ν’ ακούει απ’ το λαό
σ’ έρημο τόπο ζει και βασιλεύει,
κάστρο φυλάει ερημικό, έχει το φόβο φυλαχτό
όπου φωνή φοβάται ν’ ακούει απ’ το λαό.
23,02

23,ο2 ΑΓΓΛΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν; ΑΓΓΛΟΣ: Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν; ΑΓΓΛΟΣ: Θα τους παρέσυραν αυτοί που έχουν! ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Να αρκεσθούν εις αυτά που έχουν! ΑΓΓΛΟΣ: Δεν είναι κι ώριμοι, για να το έχουν!23,14

23,20 ΓΑΛΛΟΣ: Είναι κι ανώριμοι για να το έχουν! ΡΩΣΟΣ: Για το καλό τους ας μην το έχουν! ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Δεν επιτρέπεται να το έχουν. 23,25 ΑΓΓΛΟΣ: Αποφασίζομε να μην το έχουν; ΟΙ ΑΛΛΟΙ: Να μην το έχουν! 23,28
ΑΓΓΛΟΣ: Αγγλίααααα
ΓΑΛΛΟΣ: Γαλλίααααα
ΡΩΣΟΣ: Ρωσίααααα
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Αυστρίααααα
ΑΓΓΛΟΣ: Κοσμοκρατορία
ΓΑΛΛΟΣ: Κεφαλαιοκρατία
ΡΩΣΟΣ: Τσαροκρατία
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Ιερά Συμμαχία
23,46

Γη παιδεμένη με σίδερο και με φωτιά,
για κοίτα ποιον σου φέρανε καημένη
να σ’ αφεντεύει από ψηλά, τα κρίματά σου είναι πολλά,
γη που το σίδερο παιδέψαν κι η φωτιά.
Καίει το φυτίλι, ξεθηκαρώνουν τα σπαθιά,
κάνουν βουλή συντακτική και γράφουν
το θέλημά τους στα χαρτιά κι η κοσμοθάλασσα πλατιά,
κάνουν βουλή, ξεθηκαρώνουν τα σπαθιά.

(
23,32 και μέχρι 27 ξανά

……………………………………..

Μεγάλες δυνάμεις  Να έχουν  Σύνταγμα  να μην έχουν ..)

Ιερά συμμαχία είμαστε τέσσερις δυνάμεις….)

23,ο2 ΑΓΓΛΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν;
ΓΑΛΛΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν;
ΡΩΣΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν;
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Να έχουν σύνταγμα ή να μην έχουν;
ΑΓΓΛΟΣ: Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν;
ΓΑΛΛΟΣ: Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν;
ΡΩΣΟΣ: Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν;
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ:  Αφού δεν είχαν γιατί να έχουν;
ΑΓΓΛΟΣ: Θα τους παρέσυραν αυτοί που έχουν!
23,10 ΓΑΛΛΟΣ: Δεν είναι ίδιοι μ' αυτούς που έχουν!
ΡΩΣΟΣ: Ξέρω και άλλους που δεν το έχουν!
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Να αρκεσθούν εις αυτά που έχουν!
ΑΓΓΛΟΣ: Τι θα το κάνουν άμα το έχουν;...
ΓΑΛΛΟΣ: Τι θα το κάνουν άμα το έχουν;...
ΡΩΣΟΣ:  Τι θα το κάνουν άμα το έχουν;...
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ:  Τι θα το κάνουν άμα το έχουν;...
ΑΓΓΛΟΣ: Δεν είναι κι ώριμοι, για να το έχουν!
ΓΑΛΛΟΣ: Είναι ανώριμοι για να το έχουν!
ΡΩΣΟΣ: Για το καλό τους ας μην το έχουν!
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Δεν επιτρέπεται να το έχουν.
23,25 ΑΓΓΛΟΣ: Αποφασίζομε να μην το έχουν;
ΟΙ ΑΛΛΟΙ: Να μην το έχουν!
ΑΓΓΛΟΣ: Αγγλίααααα
ΓΑΛΛΟΣ: Γαλλίααααα
ΡΩΣΟΣ: Ρωσίααααα
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Αυστρίααααα
ΑΓΓΛΟΣ: Κοσμοκρατορία
ΓΑΛΛΟΣ: Κεφαλαιοκρατία
ΡΩΣΟΣ: Τσαροκρατία
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟΣ: Ιερά Συμμαχία
23,48 ΟΛΟΙ: Είμαστε τέσσερις Δυνάμεις

            Με καθήκοντα υψηλά
            με συμφέροντα κοινά
            με κοινή διπλωματία
            με κοινή αστυνομία.

24,01 Τραλαλά -τραλαλά τραλαλά  
24,02 Και αν επιμείνουν να το έχουν-Εάν το έχουν χωρίς να το έχουν; 24,20 -Τι εννοείτε έχουν δεν έχουν ;- Εάν νομίζουν ότι το έχουν και εις την ουσία δεν το έχουν – Αυτοί θα ξέρουν ότι το έχουν και εμείς θα ξέρουμε ότι δεν το έχουν 24,31 Έτσι θα έχουν χωρίς να έχουν και δεν θα έχουν ενώ θα έχουν 23,35 Αποφασίζομεν να έχουν ! – Εάν εμποδίσουμε να έχουν υπάρχει κίνδυνος να έχουν 24,41 – Ο μόνος τρόπος να μην έχουν είναι να αφήσουμε να έχουν . Παράδειγμα όσα δεν έχουν είναι όσα αφήσαμε να έχουν 24,51
Οι πρέσβεις τρομάζουν, στρέφουν προς τη σύναξη του λαού. Νέο πλακάτ που γράφει "ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΣΤΟ ΠΑΛΑΤΙ". Οι πρέσβεις στρέφουν τώρα προς το παλάτι απ' όπου βγαίνει αυλικός με πανό που δηλώνει "Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ, ΔΕΝ ΔΙΑΤΑΣΣΕΤΑΙ". Και νέο πανό από το ΛΑΟ, "ΟΡΓΗ ΛΑΟΥ, ΟΡΓΗ ΘΕΟΥ"

24,56 " Γη παιδεμένη, με σίδερο και φωτιά
για κοίτα ποιον σου φέρανε καημένη
να σ' αφεντεύει από ψηλά,
τα κρίματά σου είναι πολλά
γη που το σίδερο παιδέψαν κι η φωτιά.
Καίει το φυτίλι, ξεθηκαρώνουν τα σπαθιά
κάνουν βουλή συνταχτική και γράφουν
το θέλημά τους στα χαρτιά
κι η κοσμοθάλασσα πλατιά
25,57 κάνουν βουλή, ξεθηκαρώνουν τα σπαθιά."

26,00 Τρεις του Σεπτέμβρη μανάδες, γέροι και παιδιά
στα παραθύρια βγείτε και θωρείτε
τι φέρνουνε στον βασιλιά, βαθιά γραμμένο στα χαρτιά
τρεις του Σεπτέμβρη μάνες , γέροι και παιδιά

Φίλοι κι αδέρφια μανάδες, γέροι και παιδιά
στα παραθύρια βγείτε και θωρείτε
ποιοι περπατούν στα σκοτεινά και σεργιανούνε στα στενά,
Φίλοι κι αδέρφια μάνες, γέροι και παιδιά
27,10

27,20 Ακούστε ορέ σεις έλληνες εμείς πολεμήσαμε για να έχετε εσείς τα γράμματα και το ψωμί που δεν είχαμε....28,00

28.00

28,10  Μεγάλα νέα φέρνω από κει πάνω
περίμενε μια στάλα ν' ανασάνω
και να σκεφτώ αν πρέπει να γελάσω,
να κλάψω, να φωνάξω, ή να σωπάσω
. 29
29.05 Οι βασιλιάδες φύγανε και πάνε
και στο λιμάνι τώρα, κάτω στο γιαλό,
οι σύμμαχοι τους στέλνουν στο καλό.

29,38 Καθώς τα μαγειρέψαν και τα φτιάξαν
από ξαρχής το λάκκο τους εσκάψαν
κι από κοντά οι μεγάλοι μας προστάτες,
αγάλι-αγάλι εγίναν νεκροθάφτες
(30,24)  και ποιος πληρώνει πάλι τα σπασμένα
και πώς να ξαναρχίσω πάλι απ' την αρχή
κι ας ήξερα τουλάχιστον γιατί.

30,57 Το ριζικό μου ακόμα τι μου γράφει
το μελετάνε τρεις μηχανορράφοι.
Θα μας το πουν γραφιάδες και παπάδες
με τούμπανα, παράτες και γιορτάδες.
31,46 Το σύνταγμα βαστούν χωροφυλάκοι
και στο παλάτι μέσα οι παλατιανοί
προσμένουν κάτι νέο να φανεί.
32,15 Στολίστηκαν οι ξένοι τραπεζίτες,
ξυρίστηκαν οι Έλληνες μεσίτες.
Εφτά ο τόκος πέντε το φτιασίδι,
σαράντα με το λάδι και το ξύδι
κι αυτός που πίστευε και καρτερούσε,
βουβός φαρμακωμένος στέκει και θωρεί
τη λευτεριά που βγαίνει στο σφυρί
.  33,37

33,35  Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
μην έχεις πια την πείνα για καμάρι.
Οι αγώνες πούχεις κάνει δεν φελάνε
το αίμα το χυμένο αν δεν ξοφλάνε.
Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή,
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί(2,5 φορές)
.  35,36

35,37 Ακούσατε - ακούσατε . Άγγλοι ,Γάλλοι Πορτογάλοι , Δανοί ,Γερμανοί Ισπανοί Αμερικανοί , Ορθόδοξοι Διαμαρτυρόμενοι Καθολικοί  36,02 Ζητείται βασιλεύς , δια χώραν πτωχήν αλλά ενάρετον με λαμπράς οικογενειακάς αρχάς και παραδόσεις  , ολίγον μεταχειρισμένη αλλά ωραίαν και εις καλήν κατάστασην .   

36,22  Και ιδού κυρίες και κύριοι  φτάσαμε αισίως εις το σωτήριο έτος 1897 .  Στον πόλεμο της Μελούνας σε εκείνο τον πόλεμο ταυ αίσχους που λένε . Είχαμε βλέπετε πρίγκιπές και αυλικούς που λαχταρούσανε το βάπτισμα του πυρός και μια βλαχοαστική τάξη που ήθελε να προκόψει βασισμένη στο δικό της θρύλο.

(Οι Πρίγκηπος και η νέα αστική τάξη αναζητούν τη δική τους δικαίωση και δόξα . Γυαλίσανε λοιπόν τα κουμπιά, γυαλίσανε  τα γαλόνια και  πήγανε περίπατο με τα κανόνια (έκαναν εκείνον τον πόλεμο του αίσχους , του μαύρου 97 ).

36,50  Γυαλίσαν τα κουμπιά, γυαλίσαν τα γαλόνια
και πήγανε περίπατο με τα κανόνια
πολεμικές ζημιές σε χρυσές δραχμούλες
εκατομμύρια δυο χωριά οι ζωούλες.

Και στο Σουλτάνο μέτρα για να ξεθυμώσει
τη Θεσσαλία πίσω να μας ξαναδώσει
ή τέσσερα ή πέντε εκατομμύρια λίρες.
Κι εσύ στον ήλιο ξάπλωσε και μέτρα ψείρες
.

38,
20  Θάρρος κυρίες και κύριοι θάρρος . Μην πανικοβάλλεστε . Ο εχθρός κατέλαβε την Μελούνα και προχωρεί προς την Λάρισα ,.Δεν φαίνεται όμως πιθανόν ότι  θα φθάσει εις τας Αθήνας .  Ο αρχιστράτηγος διάδοχος έχει λαμπρά εις την υγείαν του . Χθες βράδυ έφαγε εις τα Φάρσαλα χαλβά και αφού εκοιμήθει ησύχως ήρχισεν επανερχόμενος ως εκ διασκεδαστικού περιπάτου , διατί κυρίες και κύριοι;; Διότι μεταχειρίζεται την οδοντόσκονη μοντεσόρι !!  

38,48  Απ' τα χρεώγραφά μας θα τα οικονομήσουν
θα δώσουν και θα πάρουν θα καλοκαρδίσουν
οι ξένοι τραπεζίτες και οι κερδοσκόποι
μισοτιμής πουλιούνται του φτωχού οι κόποι.
Και τα δικά τους δάνεια πώς θα ξοφληθούνε
χωρίς συναμεταξύ τους να ενοχληθούνε.

39,42   Γυαλίσαν τα κουμπιά, γυαλίσαν τα γαλόνια
και πήγανε περίπατο με τα κανόνια
..
(40,00)

 40,10 ///////(Αυτά τα πάθαμε στα 1897 και τα ξέρει πολύ καλά η οικονομική μας Ιστορία ενώ η άλλη η επίσημη επειδή την πίκραναν τα περιφρονεί ….. κα έτσι αποχαιρετήσαμε άδοξα τον 19ο αιώνα ///// 40,47   //////////////////////////////……..

40,54    Σήμερα σε είδα κι αναγάλιασα
εσένα που σε βύζαξαν οι Μοίρες.
Όνειρο κι ελπίδες το στεφάνι μου
που σε στόλισα μπροστάρη μου.
Σήμερα σε είδα.
Γύρισε ν’ ανοίξεις τις πόρτες
τις μεγάλες που κλείσανε μια νύχτα

42,30  Μάζεψε το σπόρο από τ’ αλώνια
τα μαρμαρένια και σπείρε τα καρπερά χωράφια
ακρίτες ν’ αναστηθούν καβαλάρηδες. 43,30
 Όνειρο κι ελπίδες το στεφάνι μου
που σε στόλισα μπροστάρη μου.
Γύρισε ν’ ανοίξεις τις πόρτες
τις μεγάλες που κλείσανε μια νύχτα.
44,10

44,10      (Όσο για την αλήθεια και την ουσία την Ιωνία και τα νησιά της στον Πόντο στην Σμύρνη και την Πόλη περιμένουν ακόμα να αναστηθεί ο μαρμαρωμένος βασιλιάς ) Η Κρήτη φωνάζει ένωση . Η Ηπειρος και η Μακεδονία είναι ακόμα στου σουλτάνου . Ο Κρόνος μεγάλη η χάρη του θα φάει πάλι του πουλιού το γάλα .Κάτι ο δικός μας διχασμός κάτι οι σύμμαχοι που μας άφησαν στα μισά του δρόμου , άλλα τι να κάνουμε  ας πάμε τώρα ως την Σμύρνη και την πόλη και τα ξαναλέμε) 

44,50      Κατακαημένο Αϊβαλί και παινεμένο Αϊδίνι
χαροκαμένο Εσκή Σεχήρ αρχοντοπούλα Σμύρνη.
(45,40 Παρεμβάλλονται αναζητήσεις μέσω του Ελ. Ερ. Σταυρού)
Μαρμαρωμένε βασιλιά, τι όνειρο, τι παγανιά
ο τάφος σου άδειος και σε μια γωνιά
μια χούφτα λόγια, αδιάβαστα χαρτιά.
Μαρμαρωμένε βασιλιά τι όνειρο, τι παγανιά
αντί για σε αναστήθηκε η Τουρκιά η Πόλη πάει
και η Σμύρνη στη φωτιά, διπλοχαμένη Αγιά Σοφιά
στερνή φωνή στην ερημιά την Προύσσα καίνε
και στο Αϊβαλί σταυρός αγκάθι ξύδι και χολή. 46,50

Κλάψτε για το Καραχισάρ και για τα Μοσχονήσια,
δουλεύει ο Χάρος στα Βουρλά κι ο θάνατος στην Προύσσα.
47,48 Παρεμβάλλονται αναζητήσεις μέσω του Ελ. Ερ. Σταυρού)

Χαμένη γη και προσφυγιά τα πόδια εδώ, αλλού η καρδιά
κομμάτια μου ψάχνω να βρω να κάνω ρίζες να ξανασταθώ
και να φωνάξω με φωνή που να ματώσουν οι ουρανοί
όλοι μας σφάζαν και μας πνίγανε μαζί,
Εγγλέζοι, Γάλλοι κι Αμερικανοί.

Από πού παν στο Κασαμπά στην Πάρσα και στ’ Αξάρι
δεν πάνε πια στην Αμισσό, στο Αζάχτι ή στο Αξάρι.
49,30 Παρεμβάλλονται αναζητήσεις μέσω του Ελ. Ερ. Σταυρού)
Μαρμαρωμένε βασιλιά, τι όνειρο τι παγανιά
μες του πετρέλαιου τη δρακοσπηλιά
να σ’ αναστήσω ήρθα μ’ όνειρα παλιά
πέτρινε πεθαμένε βασιλιά.
50

Κατακαημένο το Αϊβαλί και παινεμένο τ’ Αϊδίνι
χαροκαμένο Εσκή Σεχήρ αρχοντοπούλα Σμύρνη.

51,00

51,08    Και ιδού κυρίες και κύριοι. Φτάνουμε στο τελευταίο και το ποιο παρανοϊκό επεισόδιο του έργου …είναι πολύ κοντινό μας και γνώριμο γιατί οι πρωταγωνιστές του είμαστε εμείς . Εσείς ο κύριος που κάθεται δίπλα σας , εγώ . Και συμβαίνει ότι και με τη μύτη μας που για να την δούμε πρέπει να αλληθωρίσουμε (51,32) .Ελάτε λοιπόν33 χρόνια πίσω . (Μας ρίχτηκαν Ιταλοί και Γερμανοί μαζί , Το θαύμα που κράτησε 6 μήνες δεν κρατάει άλλο . Ο ίλαρχος φον Γιακονίς ειδοποίησε τον Χίτλερ ότι η σημαία του κυματίζει στην Ακρόπολη  51,51  ήχοι σειρήνας     52.12   

52,  Εσύ τι γυρεύεις εδώ μέσα ; - Δεν μπήκα μόνος μου με βάλανε – Γιατί τι έκανες; - Απεργίες ,Μόνο –  Μοιράζαμε και κάτι εφημερίδες  - Μόνο - Είχαμε και φτώχια , πολύ φτώχια – Καλά δεν άκουσες ότι έρχονται οι Γερμανοί ότι φτάσανε – Τόμαθα - Γιατί δεν  δε φεύγεις έρχεται ο εχθρός ;-  Είμαι κλειδωμένος δεν μπορώ να βγω  ! – Ποιος έχει το κλειδί ,που είναι ο φύλακας – Έφυγε – Δεν τούπες να σ νοίξει – Του τόπα  , είχε διαταγή να μην μου ανοίξει – Καλά δεν τούπες ότι τώρα φθάνει ο εχθρός – Του τόπα – Και τι σου είπε - Είπε τώρα θα σε φυλάει ο εχθρός ! 52,58  … – Άιντε πάμε μαζί , 53,16

Και παν και πάνε
και σ’ αναζητάνε
ώρα τους καλή

Από λιβάδια
μ’ ασφόδελα περνανε
ώρα τους καλή

Παλιά τραγούδια
στ’ αλώνια αχολογάνε
και παν και πάνε
ώρα τους καλή

Τους ακολουθάνε
τ’ αγρίμια που ξυπνάνε
ώρα τους καλή

Την πέτρα στίβουν
χορταίνουν, ξεδιψάνε
ώρα τους καλή

Στη γη και στ’ άστρα
και στα παιδιά μιλάνε
ώρα τους καλή
56,20  

Εκείνο λοιπόν τον καιρό, όπως σε κάθε δύσκολο καιρό, ήταν πολλοί εκείνοι που βγήκαν απ’ το πετσί τους. Άνθρωποι που δεν τους έπιανε το μάτι σου, παίρναν το βουνό μ’ ένα ντουφέκι στο χέρι. Με το τίποτα, ο Γιάννης, ο Τάσος, ο Βάγκος ο Μανόλης, η Λένω, η Δέσπω, αυτή η σιωπηλή στρατιά, αυτοί οι ωραίοι δικοί μας, σπρώχναν για καλά τον καιρό προς την ελευθερία και την ειρήνη. Για μια ειρήνη που τους γέλασε . Για μια ελευθερία που πριν έρθει φαινότανε τόσο πλατιά. 57,06

Σαν πολύ δεν ωρίμασες μέσα σε μια παράσταση ; ΡΩΜΙΑΚΙ : Σ’ έχασα ! ΡΩΜΙΟΣ : Έχουμε δουλειές, πρέπει να πηγαίνουμε ! ΡΩΜΙΑΚΙ : Πάρε με μαζί σου… ΡΩΜΙΟΣ : Πάμε για δύσκολες δουλειές. Με κυνηγάνε (βήματα γερμανών στρατιωτών…..) 57,48 Ακούγεται στο βάθος το τραγούδι (Τάχα τι να ζήλεψαν στα χλωμά σου μάτια
που γιομαν τ’ απόβραδο γλύκα πρωινή
ήρθαν και βασίλεψαν τα βαθιά σου μάτια
κάποιο Σαββατόβραδο στην Καισαριανή)
58,37 και (στο τέλος  ήχοι από εκτελέσεις ) μέχρι 58,47


59 Κυρίες και κύριοι σε δυο λεπτά το έργο μας τελειώνει . Όμως δεν θα σας αφήσουμε να φύγετε πικραμένοι κι όχι γιατί σας κάνουμε χάρη αλλά γιατί έτσι γίνεται πάντα και στη ζωή . Πάει να πει στον τόπο μας . Οι ρίζες μας είναι βαθιές  το χώμα δικό μας  . Κόβω κόβεις κόβει κόβουμε κόβετε κόβουν τα κλαριά μας τον κορμό μας μα το χώμα ξαναφουσκώνει. Μια πράσινη φωνούλα ξαναβγαίνει και φωνάζει . Εδώ είμαι .Καταπιαστήκαμε με κάτι δύσκολο . Καλέσαμε την τρέλα για βοηθώ αλλιώς δεν τα βγάζαμε πέρα . Τρέμαμε με αυτό που ανοίγαμε και τρέμουμε ακόμα . Όμως αυτό που θέλαμε ήταν να έρθετε στην παράσταση μας και να μην φύγετε αδιάφοροι . Να βρείτε ψεγάδια να μας κρίνετε αλλά να μην φύγετε αδιάφοροι . Και αν σας κακοκαρδίσαμε ή αν σας κάναμε να γελάσετε με πράγματα που δεν έπρεπε είναι γιατί διαλέξαμε τον φαρδύ τον δρόμο . Εκεί που η ζωή είναι χύμα … 1.00,08 Ο δράκος είναι εκεί και θα είναι και αύριο και μεθαύριο με το στόμα ανοιχτό . Ξερογλείφεται τον βλέπετε . Είδε πως σκότωσαν την παρέα του καραγκιόζη και περιμένει να τους φάει .Όμως δεν θα τους φάει κι ούτε τους σκότωσαν . Αν δεν με πιστεύετε βάλτε το αυτί στο χώμα και ακούστε ! 1.00,26 Η Γή μας κτυπά με 80 σφυγμούς , ωραίους σαν από παλιό τύμπανο . Κάτι γίνεται ! Κάτι γίνεται !! Κάτι γίνεται!!

 1,00.49 Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή,
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί , του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί

 1,01,18 Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή,
του σκλάβου που του πρέπει να θαφτεί 1,01.50

1,01.54 Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή,
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί

Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή,
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί
1,02.50

Χειροκροτήματα

ΤΕΛΟΣ

<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<< 

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>